TSK sicil iptal davası, askeri personelin görev performansını yansıtan ve terfi, tayin, ödül gibi konularda etkili olan sicil notlarının hukuka aykırı şekilde düşük verilmesi durumunda başvurulan bir idari dava türüdür. TSK Sicil iptal davası, sicil notunun verildiği günden başlayarak 60 gün içerisinde idare mahkemelerinde açılmaktadır. Burada ispat yükü başta olmak üzere personel aleyhine birçok husus idareye yükletilmiştir. Gerek TSK İç Hizmet Kanunu gerekse sair kanunlardan kıyasla sicil notu, objektif, adil ve vicdani kanaatle verilmesi gerektiğinden düşük sicil notunun hangi gerekçe ile verildiği idare tarafından ispatlanmalıdır.
TSK sicil notunu düzenleyen yönetmelikler; subaylar, astsubaylar, uzman jandarma ve uzman erbaşlar için farklı yönetmeliklerde düzenleme alan bulmuştur. Bu sebeple TSK sicil iptal davasının hukuki süreci her personelde farklı şekillerde ilerlemektedir. Bunun yanı sıra MKL 52-1 TSK Sicil Belgesi Düzenleme Kılavuzu, başvurucu personelin bilgi edinmesinde önemli bir başucu kitabı niteliği taşımaktadır.
Sicil Amirlerinin Görev ve Sorumlulukları
Sicil amirlerinin, yetki ve sorumluluklarını kullanırken gerçekleştirdiği birtakım işlemler dava konusu olabilmektedir. Bunların başında ise TSK sicil iptal davası gelmektedir. Özellikle Astsubay ve subaylar için sicil amirlerinin görev ve sorumlulukları biraz daha önem taşımaktadır. Zira uzman er ve erbaşların özlük hakları, uzun bir süredir gündemde olsa da bu konuda herhangi bir yasal düzenleme yoluna gidilmemektedir.
Sicil amirleri, kendilerine tanınmış görev ve sorumlulukları; tarafsızlık, adalet ve vicdani kanaatle yerine getirerek sicil belgelerini değerlendirmekle yükümlüdür. Bu değerlendirme sürecinin objektif olmaması, niteliksiz kişilerin rütbe ve makamlarda yükselmesine ve dolayısıyla Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yetkin olmayan kişilerce domine edilmesine neden olmaktadır. Askerlik mesleğinin aksine duygusal ve subjektif olarak kullanılan sicil verme yetkisinin, hak ihlallerine neden olacağı gözetilmelidir.
Sicil amirleri, sicil düzenleyecekleri astsubayları ve subayları iyi tanımak zorundadırlar. Bu nedenle, sicil düzenlenecek amirin; günlük eğitim ve çalışmalarını, tavır ve hareketlerini, disiplin ve itaatini, sicil belgesinde belirtilen diğer hususları sürekli olarak izlemesi gerekmektedir. Haberli veya habersiz denetlemeler, özel yazılı veya sözlü sınavlar, özel görevler ve çeşitli tatbikatlar gibi yöntemlerle, astsubayların ve subayların askeri yetenekleri hakkında tam bir kanaat edinilmeye çalışılmalıdır. Sicil amirleri, bu sayılan yolları izleyerek objektif ve ilgili mevzuatlara uygun olarak sicil notunu, isabet derecesine göre değerlendirmeli ve hüküm vermelidir. Aksi halde personel hak kaybına uğrayacaktır.
Subay ve Astsubaylar için Sicil Notunun Önemi
Sicil notu, astsubaylar ve subayların terfi ve rütbe alması için önemli ve gereklidir. Diğer bir deyişle, askeri hiyerarşide ilerlemek ve üst rütbelere erişebilmek için sicil amirleri tarafından verilen notların, yüksek olması önem arz etmektedir. Bu nedenle astsubaylar ve subaylar için sicil notu, askeri kariyerlerinin düzgün ve stabil ilerlemesinde önemli bir etki göstermektedir. Fakat bazı durumlarda personelin sicil notu, birtakım farklı sebeplerle beklentinin altında kalabilmektedir.
Kişisel husumetler, profesyonellikten uzak duygusal kararlar, meslek içi çatışmalar ve daha birçok sebepten dolayı personelin sicil notu kırılmaktadır. Bu durum ise personelin hak kaybı yaşamasına neden olmaktadır. TSK sicil iptal davası da tam olarak bu kısımda karşımıza çıkmaktadır. TSK sicil iptal davası, sicil değerlendirmelerinde meydana gelen haksızlıkları düzeltmek ve adil bir süreç sağlamak adına önemli bir hukuki araçtır.
İnceleyebilirsiniz: Uzman Çavuş Sağlık Raporundan Elenenler İtiraz
TSK Sicil Puanları Ne Anlama Gelir?
TSK sicil puanlama sistemi, bu konuda yeterli bilgiye sahip olmayan astsubaylar ve subaylar tarafından merak edilmektedir. Özellikle şanlı mesleğe yeni başlayan askeri personel, sicil notunun önemini terfi dönemlerinde gerçek anlamda anlamaktadır. Askeri personel için sicil puan aralıklarının anlamları şu şekildedir:
- 90 – 100 Puan = ÜSTÜN BAŞARILI
- 75 – 89,99 Puan = BAŞARILI
- 60 – 74,99 Puan = YETERLİ
- 0 – 59,99 Puan = YETERSİZ
TSK Sicil İptal Davası (Subay-Astsubay)
Astsubaylar ve subayların sicil alması ve terfi işlemleri paralellik göstermektedir. Bu sebeple TSK sicil iptal davasının genel gidişatı subay ve astsubaylarda aynı şekilde işlemektedir. Kötü sicilin iptaline yönelik yapılan başvurular ve beraberinde izlenen hukuki süreçte amaç, hakkaniyete uygun olmayan sicil notunun düzeltilmesidir. Sicil iptal davasına konu olan kötü sicil notları uygulamada iki aşamalı olarak ortaya çıkmaktadır. Bunlar;
- Hakkaniyetsizliği meydana getiren problem.
- Sicil notunun amacına aykırı yapılan değerlendirmedir.
Hakkaniyetsiz ve sicil notunun ruhuna aykırı şekilde yapılan düzeltmeler, TSK sicil iptal davasının mecburen açılmasına neden olmaktadır. Aksi halde personel, haksızlığa maruz kalacak ve askeri kariyeri sekteye uğrayacaktır. Dava konusu işlemler sıkça; sicil notunun düşürülmesi için ortada herhangi bir somut vakıa bulunmazken personelin notunun düşürülmesi ve sicil amiri olmayan kişi tarafından bu işlemin gerçekleştirilmesi şekilden ortaya çıkmaktadır. Bunun beraberinde amirin, personele sicil verme yetkisine haiz olması için asgari 3 ay beraber çalışmış olması gerekmektedir. 3 aylık süre beklemeden gerçekleştirilen işlemler de TSK sicil iptal davası konusunu oluşturmaktadır. Özetle bu gibi durumlarla karşılaşıldığında, yukarıda da sıkça belirttiğimiz üzere yargı yoluna başvurmaktan başka bir çare bulunmamaktadır.
Askeri Personel Sicil İptal Davası Açma
Askeri personel sicili, sicil vermeye yetkili amir tarafından düzenlenmektedir. Amirin gerçekleştirdiği işlem, idari işlem niteliğine sahip olup yasal düzenlemesi bu çerçevede ele alınmaktadır. TSK sicil iptal davası da idari işlemlere karşı açılan davalardan birisi olduğundan, bir nevi idari işlemin iptali davası kabul edilmektedir. TSK sicil iptal davası, gerek başvuru süreci gerekse dava süreci olarak genel idari yargılama usulüne tabidir.
TSK sicil düzeltilmesi ya da kötü sicilin kaldırılmasına yönelik ihtiyari idareye başvuru işlemleri ve daha sonrasında açılacak iptal davalarında dikkat edilmesi gereken en önemli husus, başvuru dilekçesinin İYUK m.3 ve m.5’e uygun olmasıdır. Bununla birlikte başvuru dilekçenizde birtakım hususlara dikkat etmeniz gerekmektedir. Bunlar:
- Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adresleri ile gerçek kişilere ait Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,
- Davanın konu ve sebepleri ile dayandığı deliller,
- Davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi,
Bu hususlara dikkat edilerek hazırlanacak bir TSK sicil iptal dava dilekçesi, görevli ve yetkili idare mahkemesine sunulabilir. Yapılan yargılama duruşmasız ve dosya üzerinden gerçekleşeceğinden sürecin alanında uzman bir Ankara askeri ceza avukatı tarafından yürütülmesi önem arz etmektedir. Aksi halde yapılacak küçük bir usul hatası hak kayıplarına yol açacaktır.
TSK Sicil İptal Davası Hangi Mahkemede Açılır
TSK Sicil İptal Davası’nda görevli mahkeme, idare mahkemesidir. Bunun nedeni ise yapılan işlemin idari işlemin iptali olmasıdır. Kamu görevlileri aleyhine tek taraflı olarak idare tarafından geçekleştirilen işlemlerine yönelik izlenecek yargı yolu IYUK madde 33/3’de aynen şu şekilde düzenleme altına alınmıştır.
“Kamu görevlilerinin görevle ilişkisinin kesilmesi sonucunu doğurmayan disiplin cezaları ile ilerleme, yükselme, sicil, intibak ve diğer özlük ve parasal hakları ve mahalli idarelerin organları ile bu organların üyelerinin geçici bir tedbir olarak görevden uzaklaştırılmalarıyla ilgili davalarda yetkili mahkeme ilgilinin görevli bulunduğu yer idare mahkemesidir.”
İlgili İYUK maddesi uyarınca TSK davalarında yetkili mahkeme, hakkında idari işlem tahsis edilen personelin son görev yaptığı yerde bulunan idare mahkemesidir. Eğer görev yaptığı yerde idare mahkemesi bulunmuyorsa, bulunduğu ilin bağlı olduğu Bölge İdare Mahkemesi hangi şehirdeyse, oradaki idare mahkemesi TSK sicil iptal davasında görevli mahkeme olacaktır.
TSK Sicil İptal Davası Zamanaşımı
İdari yargı hukukunda genel dava zamanaşımı süresi, idare tarafından tek taraflı olarak işlem tahsisi edilmesini takip eden 60. gündür.
Bu yazımızda sizler için TSK sicil iptal davası sorusuna yanıt bulmaya çalıştık. Paylaşmış olduğumuz bilgiler yalnızca hukuki ihtilafın anlaşılır olmasını amaçlamakta olup herhangi bir hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Hukuki işlerinizde detaylı bilgi edinmek için uzman bir Ankara avukattan danışmanlık almanızı tavsiye ederiz.
İlginizi çekebileceğini düşündüğümüz diğer başlıklar.
