Asta müessir fiil, Askeri Ceza Kanunu’nun 117. maddesinde düzenleme altına alınmış bir askeri suçtur. ACK “Makam ve Memuriyet Nüfuzunu Suiistimal” başlığı altında detaylı bir şekilde ele alınan asta müessir fiil suçu, bazı hallerde de TCK kapsamına girebilmektedir.
Asta Müessir Fiil Suçu Nedir?
Asta müessir fiil suçu, bir tür disiplin suçudur. Suçun gerçekleşme unsurları arasında personelin astına yönelik uyguladığı; kasten itip kakmak, dövmek, cismen zarar vermek veya sağlığını bozmak amacıyla gerçekleştirdiği eylemler bulunmaktadır. Askeri Ceza Kanunu Madde 117-118, hangi fiillerin müessir fiil olacağını ve bu hareketleri gerçekleştiren personele verilecek cezayı düzenleme altına almıştır. Suçun oluşabilmesi için gereken diğer hususlar ise; fail ve mağdurun asker kişi olması, aralarında rütbe farkı olmasıdır. Bu şartlardan birisinin gerçekleşmemesi halinde asta müessir fiil suçu oluşmayacaktır.
İnceleyebilirsiniz: Uzman Çavuş Sağlık Raporundan Elenenler İtiraz
Asta Müessir Fiil Suçunda Korunan Hukuki Yarar
Bu suç kapsamında korunan hukuki yararlar çeşitlilik göstermektedir. Bu konuda getirilen hukuki düzenleme ile TSK bünyesindeki personelin disiplinini sağlamak ve ast-üst ilişkisinin hukuki sınırlarını belirlemek, en önemli amaçtır. Diğer yandan evrensel hukukun ilkelerinden olan kişinin vücut bütünlüğünün korunması da korunan hukuki yararların başında gelmektedir.
Asta Müessir Fiil Suçunun Unsurları
A) Maddi Unsurlar
Askeri Ceza Kanunu madde 117 ve 118’de yapılan düzenlemeye göre müessir fiili suçu, seçimlik hareketli suç olarak kabul edilmiştir. Seçimlik hareketler şu şekildedir:
- Astını kasten itip kakmak,
- Astını dövmek,
- Astına sair suretle cismen zarar vermek veya sağlığını bozacak davranışlarda bulunmak,
- Astı eziyet maksadıyla hizmetini lüzumsuz yere güçleştirmek.
Özetle maddi unsur üstün, ast üzerinde uygulayacağı ve fiziksel acı yaratacak fiilleri kapsamaktadır. Genel olarak yaşanan olaylarda, üstün astı dövmesi bu disiplin suçunun oluşmasında yeterli olmaktadır.
Astına fiziki zarar verecek veya sağlığını bozacak haller, kasten yaralama suçunu düzenleyen Türk Ceza Kanunu’nun 86. maddesinde yer alan “vücuda acı verme” suçunun karşılığını oluşturmaktadır. Cismen eza verme, bedence üzme ve sıkıntı verme anlamına gelir. Eziyet maksadıyla personelin hizmetini gereksiz yere güçleştirmek ise hizmetin gerekli olmadığı durumda ast tarafından zorlaştırılarak yapılmaya çalışılmasını ifade eder. Bu durumda failin amacı, astın eziyet çekmesidir.
Uygulamada asta müessir fiil suçu, genellikle disiplinsiz davranış içinde bulunan askerlerin disipline edilmesi amacıyla işlenmektedir. TSK Disiplin Kanunu, disiplinsiz davranışların hangi şartlarda cezalandırılacağını düzenler. Dolayısıyla, disiplinsiz hareketlerin karşılığında ilgili kanunda öngörülen cezalar uygulanır ve bu nedenle disiplinsiz hareketlere karşı asta müessir fiil uygulaması mümkün değildir.
B) Manevi Unsur
Suçun manevi unsuru kasttır. Taksirli olarak bu disiplin suçunun işlenmesi mümkün değildir. Genel kast, anlatılan eylemin sonucunda mağdurun hem bedenen hem de ruhen zarar görebileceğini bilmek ve belirsiz neticeyi kabul etme anlamı taşımaktadır.
İçtima
Asta müessir fiil suçu, TCK’da düzenlenen kasten yaralama suçuna özgü hareket ve sonuçları barındırdığından uygulamada ikiliğe neden olmaktadır. Zira asker kişiler tarafından işlenen bir suç, eğer TCK’da düzenleme altına alındıysa artık bu suç askeri suç olmaktan çıkacak ve adli yargının görev alanına girecektir. Asta müessir fiil suçu, şüpheye yer verilmeyecek şekilde ACK’da düzenlenen şekliyle işlendiği ve birden fazla asker kişiye karşı gerçekleşirse, fikri içtima hükümleri uygulama alanı bulacaktır. Ancak kasten yaralama ve kasten öldürme eylemlerine, Türk yargısında gerçek içtima hükümleri uygulandığından bahisle mağdur sayısı kadar suç oluşacaktır.
Nitelikli Halleri
Asta müessir fiil suçunda, mağdurun vücudunda tahribat meydana gelmesi durumu, tıpkı kasten yaralama suçunda olduğu gibi netice sebebiyle ağırlaşmış suç olarak tanımlanmıştır. Bu da cezayı ağırlaştırıcı nitelikli hallerden birisini oluşturmaktadır. Aynı şekilde, fiilin mağdurun ölümü ile sonuçlanması da netice sebebiyle ağırlaştırılmış hal olarak düzenlenmiştir.
Asta Müessir Fiil Suçunun Cezası Kaç Yıldır?
Asta müessir fiil suçunun cezası, TCK kapsamında ele alınmıştır. Personele verilecek disiplin cezasından bağımsız olarak mevcut fiil TCK’da düzenlendiğinden ayrıca adli tahkikat başlatılacak ve fiilin ağırlığına göre suçu/disiplinsizliği işleyen personel cezalandırılacaktır. Asta müessir fiil suçunun cezası TCK hükümlerine göre bir aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaktadır. Eğer eylem nitelikli hallerden birisini oluşturuyorsa, bu durumda verilecek bir yıldan on yıla kadar hapis cezasıdır. Yine bir diğer durumda ast, hayatını kaybedecek olursa on yıldan az olmamak kaydıyla ağır hapis cezasıdır.
Bu yazımızda sizler için Müessir Fiil Suçu sorusuna yanıt bulmaya çalıştık. Paylaşmış olduğumuz bilgiler yalnızca hukuki ihtilafın anlaşılır olmasını amaçlamakta olup herhangi bir hukuki tavsiye niteliği taşımamaktadır. Hukuki işlerinizde detaylı bilgi edinmek için uzman bir Ankara avukattan danışmanlık almanızı tavsiye ederiz.
İlginizi çekebileceğini düşündüğümüz diğer başlıklar.
- Uzman Çavuşluğa Engel Suçlar
- Emre İtaatsizlikte Israr Suçu
- 90 Gün Rapor ile Sözleşmenin Feshi
- TSK Sicil İptal Davası
